Ο ελληνικός Άγιος Βασίλης και ο... δυτικός Santa Claus! Δημοσιεύτηκε στην ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ
Ο ελληνικός Άγιος Βασίλης και ο... δυτικός Santa Claus!
http://mesogeiaki.net/movie/main.swf
Ο Άγιος Βασίλης είναι ο
αγαπημένος άγιος των παιδιών. Το διαχρονικό ερώτημα για την ύπαρξή του δεν
αφορά μόνο την προσφορά των δώρων αλλά και τη σχέση του κοκκινοφορεμένου με την
άσπρη γενειάδα παππού, με την ελληνική χριστιανική παράδοση. Ποια είναι λοιπόν
η ιστορία του ή η ιστορία τους;
Ο ορθόδοξος Άγιος Βασίλης ούτε με
δώρα έχει σχέση, ούτε με χιόνια και έλκηθρα. Αντίθετα, αυτά που κρατάει στα
χέρια του είναι «χαρτί και καλαμάρι» και βέβαια καθόλου χρήματα. Πατρίδα του
θεωρείται η βιβλική Καισάρεια της Καππαδοκίας, το σημερινό Kayseri της Τουρκίας. Τον 4ο μ.Χ. αιώνα
αποτέλεσε το κέντρο του μοναστικού βίου που άνθησε στις βραχώδεις σπηλιές της
περιοχής.
Ο ελληνικός, λοιπόν, Άγιος
Βασίλης, είναι «κάτι ανάμεσα στον Μέγα Βασίλειο της Καισαρείας, έναν από τους
τρεις ιεράρχες και σε ένα πρόσωπο-σύμβολο του Ελληνισμού, που έφευγε από τα
βάθη της Ασίας και έφτανε παντού: από τον Πόντο μέχρι την Πελοπόννησο και από
την Μακεδονία μέχρι τον Κύπρο. Ο “δικός” μας Άγιος Βασίλης είναι πεζοπόρος,
κρατά στα χέρια του ένα ραβδί, συζητά με όλους τους ανθρώπους στο δρόμο και
εύχεται καλοτυχία και καλή χρονιά στον κόσμο. Δεν έχει σάκο, ούτε κοφίνι. Δε
φέρνει δώρα, αλλά την καλοχρονιά… Η 1η Ιανουαρίου ήταν η μέρα θανάτου του
Μεγάλου Βασιλείου και έτσι η ελληνική παράδοση θεώρησε ότι ο Άγιος Βασίλης
είναι εκείνος που φέρνει καλοτυχία και ευλογεί τη χρονιά…».
Ο ελληνικός λοιπόν Άγιος Βασίλης
αποτελεί ουσιαστικά σύμβολο της λιτότητας και της ασκητικής ζωής. Δίνοντας μόνο
την ευχή του αποτρέπει κάθε επιθυμία ή/και απαίτηση των πιστών προς την
απόκτηση του ευζείν.
Αντίθετα, ο δυτικός κόσμος
γνωρίζει έναν Άγιο Βασίλη, η εικόνα του οποίου είναι ο συνασπισμός μύθων και
παραδόσεων ολόκληρης της Ευρώπης. Για τους προτεστάντες της Βόρειας και
Κεντρικής Γερμανίας είναι ο «Weihnachtsmann»,
ο «άνθρωπος των Χριστουγέννων», ενώ για τους Άγγλους είναι ο «πατέρας των
Χριστουγέννων» (father Christmas).
Ο συμπαθής γενειοφόρος κύριος με
το έλκηθρο προέρχεται από τον Άγιο Νικόλαο. Για τους καθολικούς, ο Άγιος
Νικόλαος είναι ο Santa Claus.
Ή, διαφορετικά, Sinterklaas,
στα ολλανδικά. Οι Ολλανδοί μετανάστες ήταν άλλωστε αυτοί που εξήγαγαν τη λέξη
στην Αμερική τον 17ο αιώνα, όπου οι αγγλόφωνοι πληθυσμοί την υιοθέτησαν ως Santa Claus. Ο Άγιος Νικόλαος
γεννήθηκε στην Μικρά Ασία τον 3ο αιώνα μ.Χ. Είναι ο προστάτης των παιδιών και
των ανθρώπων της θάλασσας. Κατά το 19ο αιώνα, ο Άγιος Νικόλαος θεωρήθηκε σε
ολόκληρη περίπου την Ευρώπη το Christkindlein
(το παιδί του Χριστού), ο οποίος παρέδιδε κρυφά παιχνίδια στα παιδιά.
Η πρώτη καταγραφή του ολλανδικού
μύθου έγινε το 1809 από τον συγγραφέα Ουάσιγκτον Ίρβινγκ, ο οποίος – στο βιβλίο
του «A
history of New York»
– περιέγραψε την άφιξη ενός αγίου πάνω σε άλογο, την παραμονή της γιορτής του
Αγίου Νικολάου. Το 1812, ο Ίρβινγκ αναθεώρησε
το βιβλίο του και ο Άγιος Νικόλαος εμφανίζεται μέσα σε ένα βαγόνι, το οποίο
μπορεί και πετάει πάνω από τα δέντρα. Ο επίσημος όμως σχεδιαστής του Άγιου
Βασίλη, που καθιέρωσε η Κόκα Κόλα και όλοι αυτόν γνωρίζουμε, είναι ο Huddon Sundblom.
Η κυρίαρχη εικόνα του Santa Claus πια είναι του συμπαθούς
γενειοφόρου ένστολου πάνω στο έλκηθρο να παραδίδει δώρα, τα Χριστούγεννα
μάλιστα, κυρίως στις παιδικές και εφηβικές ηλικίες, έγιναν άρρηκτα συνδεδεμένα,
όχι με την εικόνα του Χριστού αλλά μ’ αυτή του Άγιου Βασίλη.
και η παιδική ψυχή...
Τα παιδιά έχουν ανάγκη έως κάποια
συγκεκριμένη αναπτυξιακή φάση και ηλικία που μπορεί να διαφέρει για κάθε παιδί,
να μπορούν ή και να ενθαρρύνονται να πιστεύουν σε σύμβολα και μύθους, όπως ο
μύθος του Αι Βασίλη.
Τα σύμβολα και οι μύθοι, είναι ο
πιο κατάλληλος τρόπος εξοικείωσης των παιδιών με αρχές και νοήματα. Σύμφωνα, με
την ελληνική παράδοση και γνώση, ο Αι Βασίλης συμβολίζει τη γενναιοδωρία, την
ειρήνη, την αγάπη και τη ζεστασιά, οπότε λοιπόν τα παιδιά είναι καλό όσο το έχουν
ανάγκη και τους είναι χρήσιμο, να πιστεύουν στον Αι Βασίλη.
Καλά Χριστούγεννα και Καλή
Χρονιά!!!
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου